elde seri çift bırakma ne demek?
El Seri Çift Bırakma (ELSD), özellikle likit kromatografi (LC) sistemlerinde kullanılan bir dedektör türüdür. Bu dedektör, analitlerin uçuculuğundan bağımsız olarak, mobil faz buharlaştırıldıktan sonra kalan partiküllerin saçtığı ışığı ölçerek çalışır. Bu özelliği sayesinde, uçucu olmayan veya zayıf UV absorpsiyonuna sahip analitlerin tespiti için idealdir.
ELSD'nin Çalışma Prensibi:
- Nebülizasyon (https://www.nedemek.page/kavramlar/Nebülizasyon): Sıvı haldeki örnek, bir gaz (genellikle azot veya hava) yardımıyla ince bir aerosol haline getirilir.
- Buharlaştırma (https://www.nedemek.page/kavramlar/Buharlaşma): Aerosol, yüksek sıcaklıkta bir tüpten geçirilerek mobil faz tamamen buharlaştırılır. Bu aşamada, analitler partikül formunda kalır.
- Işık Saçılması (https://www.nedemek.page/kavramlar/Işık%20Saçılması): Partiküller, bir ışık demeti (genellikle lazer) ile aydınlatılır. Partiküllerin boyutuna ve konsantrasyonuna bağlı olarak ışık saçılır.
- Dedeksiyon: Saçılan ışık, bir fotomultiplier tüp (PMT) gibi bir dedektör tarafından algılanır ve elektrik sinyaline dönüştürülür. Sinyalin şiddeti, analitin miktarıyla doğru orantılıdır.
ELSD'nin Avantajları:
- Uçuculuktan Bağımsızlık: UV absorpsiyonuna veya floresan özelliklerine sahip olmayan analitler için uygundur.
- Geniş Uygulama Alanı: Şekerler, lipitler, polimerler, amino asitler, ilaçlar ve doğal ürünler gibi çeşitli bileşiklerin analizinde kullanılabilir.
- Yüksek Hassasiyet: Özellikle optimize edilmiş koşullarda düşük konsantrasyonlardaki analitlerin tespiti mümkündür.
- Gradient Uyumluluğu: Mobil fazdaki değişikliklerden daha az etkilenir.
ELSD'nin Dezavantajları:
- Tahribatlı Dedektör: Örnek buharlaştırıldığı için geri kazanımı mümkün değildir.
- Kalibrasyon Gereksinimi: Her analit için ayrı kalibrasyon eğrisi oluşturulması gerekebilir.
- Cevap Faktöründeki Değişkenlik: Analitlerin boyutuna ve şekline bağlı olarak cevap faktörleri değişebilir.
Uygulama Alanları:
- Farmasötik Analizler: İlaç formülasyonlarında etken madde ve eksipiyanların tespiti ve miktar tayini.
- Gıda Kimyası: Şekerler, yağlar, amino asitler ve diğer gıda bileşenlerinin analizi.
- Polimer Kimyası: Polimerlerin molekül ağırlığı dağılımının belirlenmesi.
- Çevre Analizleri: Uçucu olmayan kirleticilerin tespiti.